Op 11 mei kon in de plenaire mijn resolutie voorstellen die door veel collega’s gedragen wordt.
Hierbij mijn integrale tekst:
“Voorzitter, collega’s
Het retail-landschap is de afgelopen jaren hertekend door de e-commerce.
De manier waarop we kopen en verkopen is sterk veranderd, gedigitaliseerd.
De coronapandemie en de quarantaines hebben dat proces enkel versneld.
In 2020 leerden maar liefst 1,3 miljoen Belgen de e-commerce voor het eerst kennen.
Toch opmerkelijke cijfers, nu we die periode vanop een afstand kunnen evalueren.
De e-commerce heeft een bijzondere duurzaamheid in zich.
Heel wat logistieke ketens richting de consument worden duurzamer.
In die zin verkleint het onze voetafdruk.
Daarnaast zorgde de Europese wetgever destijds voor een lovenswaardige sterk consumentenrecht; waaronder voor de e-commerce ook het retourneringsrecht.
Maar die forse evolutie van de e-commerce de afgelopen jaren
noopt ons er ook toe de e-commerce en haar huidige spelregels te evalueren.
het retourbeleid bijvoorbeeld.
In de e-commerce werd het retourrecht de afgelopen jaren geïnstrumentaliseerd en door internetbedrijven gratis aangeboden aan consumenten, as a service.
Het is in die mate ingeburgerd dat consumenten hun koopgedrag en leverancierskeuze afhankelijk maken van die dienstverlening.
Misbruiken zijn dan natuurlijk niet veraf.
Meerdere maten of kleuren bestellen om nadien de overbodige terug te sturen.
De consument is creatief en haalt het pashokje de huiskamer in.
In extreme gevallen worden zaken zelfs gebruikt of gedragen en ongegeneerd teruggestuurd en dit zonder enige gevolgen voor de consument.
En deze wanpraktijken hebben voor ons allemaal nefaste gevolgen.
Op vlak van mobiliteit,
Zowel op binnenwegen in steden en gemeenten;
als op autosnelwegen die beginnen te lijken op een mobiel magazijn.
& waardoor we overigens allemaal meer in de file staan.
Ook op vlak van klimaat en omgeving zijn de gevolgen nefast.
Denk aan de stijgende CO2-uitstoot door de heen-en-weer-carrousel.
Retours creëren ook verspilling van grondstoffen en verpakkingen,
en meer en meer belanden teruggestuurde goederen ook op stortplaatsen.
Vorig jaar goed voor 22 miljard euro. (!)
Sociaal-economisch moeten we ook een aantal vragen durven stellen.
Internetgiganten kunnen de kostprijs van hun gratis retourneringen gemakkelijker omslaan over de grote volumes en groot gamma en doen dit omdat dit ook hun enige extra service is naar hun klant.
Kleine ondernemers in winkelstraten van onze steden en gemeenten kunnen dat niet.
Zij hebben een beperkter assortiment, een kleiner klantenpotentieel en zijn daarnaast omnichannel, dus voor de klant ter beschikking in hun ‘duurdere winkels’ en dus minder georganiseerd op retours.
Ze kunnen dus quasi onmogelijk concurreren met de grote spelers op het vlak van de digitale dienstverlening en retournering.
Het level playing field is verdwenen.
Aan de andere kant heeft de consument dan weer het gegeven ‘verlangen’ opgegeven.
De consument wil alles zo snel mogelijk in huis… omdat het blijkbaar ook kan.
Pakjesbedrijven boomen en werken de klok rond om
- zoveel mogelijk;
- zo snél mogelijk
op de juiste locatie te krijgen.
We mogen niet naïef zijn:
de buitensporigheden binnen de sector van de pakjeslogistiek en de sociale fraude van bepaalde spelers vinden toch ook minstens gedeeltelijk zijn oorsprong in die praktijken.
Het spel moet dus gespeeld kunnen worden, zij het op een meer faire manier.
Daarom pleiten we ervoor om de praktijk van het retourneren aan te pakken.
Het herroepingsrecht staat voor ons niét ter discussie.
Wel wie de verantwoordelijkheid van de impact en de kost ervan draagt.
De reflex om na te denken over de maatschappelijke, economische en ecologische kost van het retourneren is ons als consument afgeleerd.
We moeten daarom ingrijpen.
Dat is geen politieke keuze.
Maar een maatschappelijk noodzakelijke keuze,
willen we een retail-landschap behouden waarbij ook fysiek winkelen een sociale en economische rol heeft.
Waarbij we een gezonde combinatie van online en offline kennen,
met respect voor de consumentenrechten en ruimte voor responsabilisering van zowél onderneming als consument.
Concreet pleit ik met deze resolutie voor:
- een aanpak om de consumenten te sensibiliseren over de ecologische impact van de levering en retournering van online aangekochte goederen
- voor een aanpak tegen het gratis retourneren;
- voor een aanpak die overigens Europees dient te zijn, om het level playing field tussen onze ondernemingen te bewerkstellingen.
- Voor een aanpak die maximaal inzet op good practices zoals
- Meer correcte of duidelijke informatie op de websites zodat retours spontaan verminderen
- pilootprojecten zoals het retourvignet uit te breiden om de misbruiken tegen te gaan;
- En voor een aanpak die bedrijven stimuleert in de verduurzaming van de last mile.
Ik ben dan ook blij dat mijn resolutie in onze commissie van economie, digitalisering en consumentebecherming door veel collega’s gedragen werd en vandaag in de plenaire kan gestemd worden en een leidraad kan zijn voor de regering.”